Astronomlar gelmiş geçmiş en büyük kozmik patlamayı saptadı

Astronomlar, şu ana kadar kaydedilen en büyük süpernovanın 10 katı parlak kozmik bir patlama tespit etti.

BBC’nin haberine nazaran, astronomlar, 2020 yılında ABD’nin Kaliforniya eyaletindeki Zwicky Tesisi tarafından kaydedilen ve parlaklığı 3 yıldır devam eden patlamanın gelmiş geçmiş en büyük kozmik olay olduğunu belirtiyor.

Southampton Üniversitesinden Dr. Philip Wiseman, kaydedilen patlamadan kaynaklanan parlaklığın uzun sürmesi üzerine, geçen yıl takımıyla ışığı tahlil ederek patlamanın 8 milyar ışık yılı uzakta olduğunu hesapladıklarını söyledi.

Bilim literatüründe bu kadar parlak ve uzun süren bir ışığa şu ana kadar rastlanmadığını vurgulayan Dr. Wiseman, bulgular karşısında “olağanüstü bir şaşkınlık” yaşadıklarını kaydetti.

Wiseman, süpernovaların birçoğunun yol açtığı parlaklığın ortadan kaybolmasının birkaç ay sürdüğünün altını çizerek, “2 yılın üzerinde bir müddet parlaklığın devam etmesi bize çok şaşırtan geldi.” tabirini kullandı.

Patlamanın, büyük ihtimalle kütlesi güneşten binlerce defa büyüklükteki gaz bulutlarının bir karadelik tarafından yutulmasından kaynaklandığını aktaran Dr. Wiseman, kelam konusu olayın uzaya şok dalgaları yaydığını ve karadeliği çevreleyen çok ısınmış gaz bulutu kalıntılarının da halkalı bir parlaklığa yol açtığını söyledi.

Wiseman, “Bu olaylar, son derece az olmasına karşın, galaksilerin merkezlerinin vakit içinde nasıl değiştiğinin kilit süreçleri olacak kadar güç üretebiliyor.” sözünü kullandı.

Ekibinin patlamayla ilgili daha ayrıntılı bilgiler elde etmek için çalıştığını vurgulayan Wiseman, gelecek yıllarda devreye girecek gelişmiş teleskop sistemleriyle buna benzeri olayların tespitinin daha kolay olacağını umut ettiğini söyledi.

BBC’ye konuşan İngiliz Kraliyet Gökbilim Derneği Lider Yardımcısı Dr. Robert Massey, bu ölçekteki bir olaya daha evvel rastlanmadığını belirtti.

Dr. Massey, uzayda yaşanmış emsal büyüklükteki patlamaların tespiti için araştırmaların başlayacağını lisana getirerek, “Evrende buna misal tek olay bu olsaydı şaşardım.” dedi.

Araştırmanın sonuçları, İngiliz Kraliyet Gökbilim Derneği yayını “Monthly Notices of the Royal Astronomical Society” mecmuasında yayımlandı.

SÜPERNOVA NEDİR?

Süpernova, gücü biten büyük yıldızların şiddetle patlaması olayına deniliyor. Araştırmacılarının bildirdiğine nazaran, bir süpernovanın parlaklığı Güneş’in parlaklığının yüz milyon katına ulaşabiliyor.