Resim yapan, müzik besteleyen işlemciler, öyküler, romanlar da yazmaya başladı. Pekala bu durum yakın gelecekte neleri değiştirebilir? En değerli soru, müelliflik artık herkesin yapabildiği sıradan bir mesleğe dönüşebilir mi? NTV program kısmından Sinan Kunter mevzuyu müelliflere ve yayıncılara sordu.
Son periyotta piyasaya çıkan yapay zeka uygulamaları düz metinler dışında roman, öykü, şiir üzere edebi yapıtları de muvaffakiyetle yazabiliyor… Pekala bu yazılara ne kadar paha biçilebilir? Yapay zekanın yazdığı, şiire romana edebi eser diyebilir miyiz?
AHMET ÜMİT (Yazar)
“Şiir üzere, bilhassa roman üzere edebi yapıtlarda bunun gerçekleşmesi son derece güç. Sanat yapıtı yalnızca mantıktan oluşan bir yapıt değildir. Yalnızca matematikteki mantıktan oluşan bir yapıt olsa bunu bir yapay zeka ile gerçekleştirmeniz mümkün. Daha çok bir his problemidir. O duyguyu anlatma sorunudur.”
SEVİN OKYAY (Yazar / Eleştirmen / Çevirmen)
“Edebiyata tutkun olan ve çok okuyan insanları tatmin edeceğine inanmıyorum. Yani insanların yaptığı kimi şeyler var ki, ne kadar öbür kusuruları olsa da… Bu şeyleri şimdilik makineler yapamıyor. Ben şu anda daha bizden zeki olduğuna da inanmıyorum, açıkçası… Zekanın içindeki tüm ögelerin onda olamayacağını düşünüyorum.
Peki, yapay zeka algoritmaları nasıl çalışıyor ve edebiyat alanına ne üzere yenilikler katabilir?
LEVENT ERDEN (Yazar / Akademisyen)
“Biz nasıl fotoğraf yapmayı, yazmayı çizmeyi konuşmayı öğreniyorsak makinanın da bunu tekrar tekrar tıpkı şeyler kendisine bildirildikçe her gördüğünde yenisini öğrenerek, onu bilgi dağarcığına katarak yeni hakkında tepki vermesini sağlıyor. Yeni bir şey her vakit türetilir. Yenin tarifine bağlı duyulmamış görülmemiş bir şey çıkartabilirsiniz. Daima edebiyat metinden bahsediyoruz haydi müzik konuşalım. Sezen Aksu tipi sözlerle Tarkan müziği üstünden lakin biraz da Pink Floyd tadında dediğinizde adam sık müzik çıkartıyor.”
“Bir edebi metin çok daha ötesinde yapılmazlara yanlışsız gidiyor zira hiçbir vakit Sezen Aksu’yla Pink Floyd yan yana bir müzik yapmayı tahminen de düşünmeyecekti fakat siz bunu yapabilecek hale geliyorsunuz. Bu yeni midir değil midir, eskileri bir ortaya getirdiğinizde bu yepisyeni bir yorum mudur, bu tartışma konusu doğal ki…”
Yazarlar ve yayıncılar yapay zekadan en çok kitap kapağı dizaynında yararlanıyor. Müellif Murat Gülsoy, Ressam Vasıf’ın Kapalı Aşklar Tarihi isimli kitabının kapağını bir yapay zeka uygulamasıyla hazırlamıştı… Lakin müellif Ahmet Ümit’in buna da itirazı var.
AHMET ÜMİT (Yazar)
“Kapak çizimini yaptırmayı çok istemem, düşünmem. Benim anlatacağım şeyler var. Kapakları çizen arkadaşlarla biz oturup günlerce konuşuyoruz. Yüzlerce eskizler çıkıyor. Ben onlara romanın ruhunu anlatıyorum, onun sonucunda bir kapak çıkıyor. Fotoğrafların büyük değer taşıdığı çizgi roman ve çocuk kitapları da yayın dünyasında yapay zekanın kullanıldığı alanlardan biri.”
Yazar ve yayıncı Melike Günyüz de hazırladığı çocuk kitaplarında bu teknolojiden yararlanmak istemiş.
MELİKE GÜNYÜZ (Yazar / Yayıncı)
“Biz de bir gençlik romanımızın kapak çalışmasını yapay zeka ile yapmaya çalıştık. Öncelikle bu işin telef sorunu gündemimiz işgal etti.
Evet bir kapak çalışmasını bir deseni yapay zeka ile yapabiliriz ancak bir romanın tamamını, bir karakterin farklı durumlarını bu biçimde resmetmemiz mümkün değil. Hasebiyle bu formda yayınlamaktan vazgeçtik.”
