Yağış artışları nedeniyle tahılda “sarı pas” riski

Baharda yağışların artmasıyla tarlalarda da “sarı pas” görülmeye başlandı.

Sivas Cumhuriyet Üniversitesi (SCÜ) Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu, Bitkisel ve Hayvansal Üretim, Organik Tarım Programı öğretim vazifelisi Volkan Yörük, bu yıl baharda görülen yağış fazlalığı nedeniyle tahıl çeşitlerinde “sarı pas’ hastalığı hakkında ikazlarda bulundu.

Yağışın bol olmasının tarım toprakları için sevindirici olduğunu lakin bitkiler açısından risk de oluşturduğunu söyleyen Yörük, “Yağışlarla rekoltenin artacağını düşünüyoruz. Natürel bu yağışların artmasıyla birlikte bizim için bir dezavantaj oluşmaya başladı: Pas hastalığı. Sivas’ta bitkilerde en çok görülen “sarı pas” hastalığıdır. Pas hastalığı kahverengi, kara ve sarı pas olmak üzere üçe ayrılır, üreyen ve yayılan bir hastalıktır. O yüzden birebir virüsler üzere yok edilmesi, gayreti çok zordur. Bir bakteri hastalığa nazaran biraz daha uğraşı zordur. Bu bizim için bir risk. Bunun için önlemlerimizi almamız gerekiyor.” tabirlerini kullandı.

“10-15 DERECENİN ÜSTÜ HASTALIK YAPIYOR”

Küresel ısınmanın sonuçlarıyla birlikte ekim ve dikim çeşitliliğinin uygun ayarlanması gerektiğini belirten Yörük, “Sık yağmurların artık yağacağı belirliyse, bizim buna nazaran bir çeşit seçmemiz gerekiyor ve buğday ekerken mibzerlerimizin (Tohum atmak için kullanılan tarım aleti) ayarlarını buna nazaran değiştirmemiz gerekiyor. Zira pas hastalığının en büyük kahrı, yağmurlar yağdıktan sonra hava ansızın ısınıyor ve 10-15 derecenin üzerinde buğdaylarda hastalık yapmaya başlıyor.” dedi.

Buğdaylar sık dikildiği ve içerisinde de bir hava akımı oluşmadığı için bu nemin tarladan uzaklaştırılmadığında hastalığa sebep olduğunu söz eden Yörük, “Pas hastalığıyla gayrette öncelikle düzgün bir müşahede gerekiyor. Çiftçilerimize tavsiyemiz, pas hastalığını görür görmez kimyasal gayrete başvurmamaları gerekiyor. Çabucak bir kimyasal ilaç kullanmalarına gerek yok. Yeterli gözlemlemeleri lazım.” diye konuştu.

Bu hastalığın makul skalaları olduğunu da belirten Yörük şöyle devam etti:

Yüzde 5, yüzde 16, yüzde 20, yüzde 30, yüzde 50 ve yüzde 100’e kadar altı skaladan oluşuyor. Bilhassa yüzde 5, yüzde 10 ortasında tarlalarında başakların yahut yaprakların üzerinde püskülleri, sarı çizgilileri görmeye başladıklarında dikkatli olmalılar. Şayet yüzde 5 civarlarında kalıyorsa bununla ilgili kimyasal uğraş yapmaya gerek yok. Yalnızca önümüzdeki dönemde sağlam bir çeşit seçmeleri ve mibzerlerinin ayarlarını biraz daha açarak sık ekimden vazgeçmeleri gerekiyor.

“TOPRAK TAHLİLİ YERİNDE YAPILMALI”

Öte yandan Yörük, çiftçilerin kesinlikle toprak tahlilini uygun ve yerinde yaptırmaları gerektiği konusunda uyardı. Yörük, ” Zira toprak tahlili bizim için bir reçetedir. Yani nasıl hasta olduğumuzda bir kan analizi yapılıp bize ona nazaran ilaç tavsiye ediliyorsa, bizim de bu toprak tahliliyle neyi nasıl kullanacağımıza karar vermemiz gerekiyor. Toprak tahlili sonucunda ona nazaran bir gübreleme programı ve gübre reçetesi kullanırlarsa pas hastalığına karşı bitkimizi daha dirençli, daha dayaklı yapmış oluruz.” diye konuştu.

“BUĞDAY OLGUNLAŞTIYSA KİMYASAL GAYRET YAPILMAMALI”

Sarı pas hastalığının tarla genelinde yüzde 30 düzeyine geldiğinde kimyasal gayretin yapılması gerektiğini söyleyen Yörük, “Bunu da doğal ki tarım müdürlüklerine müracaat ederek, onların bilgisi dahilinde yetkililerin yazdığı reçeteli ilaçları kullanarak kimyasal uğraşa başlamak gerekiyor. Kimyasal uğraşın taneler olgunlaşmaya başladığında durdurulmalı. Zira o noktadan sonra artık insan sıhhati için tehlikeli olacaktır. Bu nedenle ilaçlamayı yanlışsız müddetler içinde yapmamız değerli. Vaktinde çaba edilmezse tarlada randıman düşer.” dedi.