Ankara 14 Haziran’da kritik bir toplantıya mesken sahipliği yapacak. Türkiye-İsveç ve Finlandiya ortasında kurulan “Daimi Ortak Mekanizma” dördüncü defa toplanacak. Toplantıda İsveç’in NATO üyelik süreci ele alınacak.
Toplantıda Türk heyetinin başkanlığını Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Büyükelçi Akif Çağatay Kılıç üstlenecek. Türk heyetinde ayrıyeten Dışişleri Bakan Yardımcısı Burak Akçapar da yer alacak.
Toplantıya, NATO heyeti lideri olarak NATO Genel Sekreter Kabine Şefi Stian Jenssen, İsveç heyeti lideri olarak İsveç Dışişleri Bakanlığı Devlet Sekreteri Büyükelçi Jan Knutsson ve Finlandiya heyeti lideri olarak da Finlandiya Dışişleri Bakanlığı Daimi Devlet Sekreteri Jukka Salovaara katılacak.
Toplantıda 2022’de Madrid’de mutabık kalınan taahhütlerde ne üzere somut ilerleme sağlandığına ait değerlendirmeler ele alınacak.
İsveç Parlamentosunda 3 Mayıs’ta onaylanan Anayasa değişikliği kapsamında terörle çabaya ait yeni ceza yasası, 1 Haziran’da yürürlüğe girdi. Yasa, Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğini onaylamak için esas taleplerinden biriydi. Maddede terör faaliyetlerine katılan ve terör örgütleriyle işbirliği yapan şahıslara 4 yıla kadar mahpus cezası öngörülüyor.
İSVEÇ’TEN TÜRKİYE AÇIKLAMASI
İ14 Haziran’daki kritik toplantı öncesi İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström açıklama yaptı. İsveçli Bakan, ülkesinde yürürlüğe giren yeni ceza yasası düzenlemesinin Türkiye ile işbirliğini kolaylaştıracağını söyledi.
Billström, Varşova temasları sırasında düzenlediği basın toplantısında, ülkesinin NATO’ya katılması için Türkiye ve Macaristan’ın onay vermediğini hatırlattı. İsveç’in 2010’dan bu yana yüksek terör tehdidi altında olduğunu söyleyen Billström, “Bu tehdidi bertaraf etmek ağır ulusal ve memleketler arası eforları gerektirmektedir. İsveç’in yeni yasal düzenlemesi, Türkiye’nin yanı sıra öbür NATO ve AB ülkeleriyle işbirliğimizi kolaylaştıracaktır.” dedi.
“BEKLENTİMİZ İSVEÇ’İN TEMMUZ AYINDA NATO’YA DAHİL OLMASI”
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Washington’da İtalyan mevkidaşı Antonio Tajani ile düzenlediği basın toplantısında İsveç’in NATO’ya üyelik sürecini kıymetlendirdi.
İsveç’in PKK terör örgütüyle irtibatını ilan eden bir kişiyi Türkiye’ye iade etmesinin NATO üyelik sürecini nasıl etkileyeceğinin sorulması üzerine Blinken, “Tarihi açıdan bakıldığında Finlandiya ve İsveç’in üyelik süreçleri çok çok süratli gelişti.” değerlendirmesinde bulundu.
Blinken, iki ülkenin NATO’nun uzun müddettir ortakları olmaları, AB üyelikleri ve Rusya’nın Avrupa güvenliğine tehdidi nedeniyle bu sürecin süratli olmasının uygun olduğunu belirterek, şöyle devam etti:
“Ancak bu süreç çerçevesinde her NATO üyesi ülkenin tasa ve sıkıntılarını lisana getirmesi de uygun. Bu bilhassa NATO’nun 5. unsuru açısından kıymet taşıyor. NATO üyesi olmak, 5. unsur uyarınca taarruza uğrayan üyelere oburlarının dayanak vermesi manasına geliyor. Bu süreç çerçevesinde Türkiye, Finlandiya ve İsveç’in üyelikleriyle ilgili birtakım kaygılarını gündeme getirebildi.”
Blinken, iki ülkenin de Türkiye’nin kaygılarını gidermek için gerekli adımları attığını aktararak, “Diğer NATO müttefikleri ve ABD artık İsveç’in resmi olarak NATO’ya dahil olması gerektiği görüşünde. Beklentimiz bunun temmuz ayındaki NATO Doruğu’nda gerçekleşebileceği istikametinde.” diye konuştu.
İtalya Dışişleri Bakanı Tajani de İtalya’nın İsveç’in NATO üyeliğini desteklediğini lisana getirerek, “Gelecek ay yapılacak NATO Vilnius Doruğu’nda bunu gerçekleştirmeyi hedefliyoruz.” biçiminde konuştu.
Ukrayna’nın NATO üyeliğiyle ilgili ise Tajani, birinci etapta bir NATO-Ukrayna Kurulu’nun kurulabileceğine işaret etti.
