Keşif, bir deney sırasında, bir sivrisinek kolonisinin sıtma paraziti geliştirmediğinin fark edilmesi üzerine, “şans eseri” gerçekleşti.
Araştırmacılar bu bakterinin dünyanın en eski hastalıklarından biri olan ve her yıl yaklaşık 600 bin kişiyi öldüren sıtmayla gayretin yeni araçlarından biri olabileceğini söylüyor.
Bilim insanları şu an bu bakteriyi “gerçek dünya koşullarında” kullanmanın inançlı olup olmadığı üzerine çalışıyor.
NASIL FARK EDİLDİ?
İspanya’da GSK ilaç şirketine çalışan bilim insanları, ilaç geliştirme araştırmaları sırasında bir sivrisinek kolonisinin sıtma taşımayı bıraktığını fark etti.
Araştırmayı yürüten Dr Janneth Rodrigues, “Sivrisineklerdeki enfeksiyon oranı azalmaya başladı ve sene sonuna hakikat sivrisinekler sıtma parazitiyle enfekte olmaz hale geldi” dedi.
Araştırma takımı 2014’teki deneyin örneklerini dondurdu ve iki yıl sonra neler olduğunu anlamak üzere bu örnekleri tekrar incelemeye başladı.
Yapılan araştırmalar, etrafta doğal olarak bulunan TC1 isimli özel bir bakteri tipinin sivrisineklerin bağırsaklarında sıtma parazitinin gelişimini engellediğini ortaya koydu.
Dr Rodrigues, “Bu bakteri sivrisineğin bağırsaklarına yerleştiğinde, ömrü boyunca kalıyor. Ve keşfettik ki, sivrisineklerdeki bulaşı azaltan şey bu bakteriymiş” dedi.
SITMAYA KARŞI ‘BİR SİLAH DAHA’
Araştırmalar Burkino Faso’da “Sivsirinek Küresi” ismi verilen kapalı bir alanda sürüyor. Emel, “harmane”ın gerçek dünyada kullanımının ne derece tesirli ve inançlı olduğunu anlayabilmek.
Eğer başarılı olunur ve bakteri tabanlı bu buluş bir esere dönüştürülebilirse, dünyanın en eski hastalıklarından birine karşı savaşımızda bir silahımız daha olabilir.
Her yıl yaklaşık 620 bin kişi sıtma nedeniyle hayatını kaybediyor ve bunların birden fazla 5 yaş altı çocuklar.
Sıtmaya karşı aşı geliştirildi fakat Afrika’da aşılanma oranları hala düşük.