Katar’da ortaya çıkan birinci Osmanlı parası

Osmanlı Devleti’nde birinci sikkenin, 1326 yılında Orhangazi tarafından Bursa’da basıldığı kabul ediliyordu. Katar’ın başşehri Doha’daki İslam Yapıtları Müzesi’nde sergilenen bir sikkenin, Osmanlı’nın bastığı birinci sikke olduğu öne sürüldü. Ayrıyeten savlara nazaran sikkenin Osmanlı’nın birinci başşehri Yenişehir’de Osmangazi devrinde basıldığı ve üzerinde “Darphane-i Yenişehir” yazısı bulunduğunu belirtildi.

Bursa’nın Yenişehir ilçesinde yaşayan tarihçi Mesut Biçer, Osmanlı’nın birinci sikkesinin Yenişehir’de basıldığını, ayrıyeten Yenişehir’in Osmanlı’nın birinci başşehri olmasının bu argümanları desteklediğini söz etti.

Mesut Biçer, “Osmanlı’nın kuruluş periyodunda tarih yazıcılığı 200 sene sonra başladığı için, tarihçiler Osmanlı’nın o periyodunu kara delik olarak tabir ediyor. Osmanlı’nın kuruluş periyodu ile ilgili tarihler incelendiği vakit birçok bahsin ortada kaldığı ya da tam olarak aydınlatılamadığı görülmektedir. Bugüne kadar Osmanlı’nın birinci parasının 1326 yılında Orhangazi tarafından Bursa’da basıldığını biliyorduk, ta ki geçtiğimiz günlerde tarihçi Hakan Yılmaz bir araştırmasında Katar Doha’da bulunan İslam Yapıtları Müzesi’nde Osmangazi’ye ilişkin ‘Darphane-i Yenişehir’ yazılı, yani Yenişehir’deki bir darphanede basılan parayı ortaya atana kadar. Bu para şu anda Katar Doha’daki İslam Yapıtları Müzesi’nde sergileniyor. Osmanlı’nın kuruluş devrini bize farklı bir formda aydınlatıyor. Bu paranın bulunması tıpkı vakitte Yenişehir’in başşehirliğini, Yenişehir’de bir saray olduğunu, saraya bağlı resmi kurumların olduğunu ve darphanenin olduğunu bize açık bir halde belirtmektedir” halinde konuştu.

“OSMANLININ KURULUŞ PERİYODUNU AYDINLATIYOR”

Daha evvel de bulunan birçok paranın Osmangazi periyoduna ilişkin olduğu öne sürüldüğünü, ancak ilgi görmediğini tabir eden Biçer, Katar’daki bu paranın başka sikkelere benzerliği ile üzerinde durulması gerektiğini belirtti.

Biçer, “1980’li yıllarda İstanbul’da Osmangazi’ye ilişkin olduğu argüman edilen bir para bulunmuştu. Ancak bu para tek olması, bir aslının daha olmaması ve Avrupalı bir nümismatik tarafından düzmece olarak tabir edilmesinin gerisinden maalesef tarih etraflarından kâfi ilgiyi görmemişti. Tekrar 1990’lı yıllarda Osmangazi’ye ilişkin bir para piyasaya sürüldü. Bu paranın gerçeği bir koleksiyoncudaydı. Koleksiyoncu parayı ortaya çıkartmadı. Yalnızca çizim ve fotoğraflarla incelendi ve bu para da kâfi ilgiyi görmedi. Lakin Doha’da bulunan bu para hem öbür sikkelerle benzerliği hem de tarihi açıdan birtakım şeyleri ortaya atmasından ötürü şu anda Osmanlı tarihinde bilhassa Osmanlı Kuruluş Devri’ni aydınlatıyor” dedi.

İSTANBUL’DAKİ BİR KUYUMCUNUN KOLEKSİYONUNDAYMIŞ

Sikkenin İstanbul’dan Katar’a seyahatini anlatan Biçer, “İstanbul’da aslen kuyumculuk işi ile uğraşan Şerafettin Erel’in koleksiyonunda bulunmaktaydı. Bu sikke Şerafettin Erel’in elinde bulunan Selçuklu, Osmanlı devirlerine ilişkin 400 tane sikke ile birlikte 90’lı yılların başında İsviçreli bir koleksiyoncuya satılır ve bu koleksiyoncu uzun yıllar boyunca bunu dolaplarında saklayıp rastgele bir tarihi ve bilimsel bir araştırmaya sokmaksızın, daha sonra Katar’lı bir pıra satar. Katarlı pir bu sikkeyi Doha’da bulunan İslam Yapıtları Müzesi’ne verdikten sonra sikke üzerinde bilimsel bir çalışma yapılır. Bu çalışmaların akabinde sikkenin Osmangazi’ye ilişkin olduğu ve bugün Osmanlı devrine ilişkin olduğu bilinen en eski sikkelerden biri olduğu ortaya çıkar” diye konuştu.