Mengücek Beyliği periyodunda 1229’da Ahmet Şah ile eşi Melike Turan Melek tarafından yaptırılan ve mimarisiyle ilgi çeken Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası’nın kapılarında kendi etrafında dönme özelliği bulunan üç sütun yer alıyor.
Caminin dokuma kapısındaki iki sütunla taç kapıdaki sütun, 1939 Erzincan zelzelesi sonrasında dönme özelliğini kaybetti. Yıllardır zelzeleye yönelik istikrar sütunu olarak bilinen caminin taç kapısındaki pencere önündeki sütunun aslında dekoratif gayeli olduğu belirtildi.
“DEKORATİF GAYELİ YAPILMIŞ”
Cumhuriyet Üniversitesi Mimarlık Kısmı, Bina Bilgisi Anabilim Kolu öğretim üyesi Doç. Dr. Uğur Tuztaşı, “Divriği Ulu Cami bir külliye gibi… Hem cami kısmı hem de dar şifa kısmı var. İstikrar sütunları da iki tanesi cami kapısında bir tanesi de Darüşşifa taç kapısında. Darüşşifa kapısında olan sütun farklıdır. Etrafındaki yıldız motiflerini tutan bir misyonu var. Elhasıl orada dekoratif emelli yapılmış. Sekizgen bir motifle yapılıyor. Bu sütunun güneş saati niteliğinde olduğu da söylenmektedir” dedi.
“FAZLA RASTLANILAN BİR ÖRNEK DEĞİL”
Sütunların 1939 Erzincan zelzelesi sonrasında dönme özelliğini kaybettiklerini belirten Doç. Dr. Tuztaşı, “Divriği Ulu Mescidi ve Darüşşifası’ndaki bu sütun şu anda aslında kilitlenmiş durumdadır. Zira sarsıntıdan sonra tahrip olduğu söyleniyor. Tahminen daha evvel de bu fonksiyonunu yitirmiş olabilir lakin bu fazla rastlanılan bir örnek değil. Bu yüzden tekil bir uygulamadır. Hasebiyle yapıtın batı kapısındaki sütunlar istikrar sütunları referansı veriyor lakin başkası daha çok dekoratif çok hedeflidir. Bunların sarsıntıdan fazla yapının statik bozulmalarını önceleyen, onlarla ilgili bilgi veren sütunlar olduğunu biliyoruz” diye konuştu.
