Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığının, kentte yıkılan binalardaki kusurların tespitine ait başlattığı soruşturma, “Deprem Soruşturma Bürosu”nda misyonlu bir cumhuriyet başsavcı vekili ve üç savcı tarafından sürdürülüyor.
89 kişinin hayatını kaybettiği Galeria Sitesi’yle ilgili uzman raporu tamamlandı.
Raporda, site ve altındaki iş merkezinin 1995 yılında yapıldığı, zelzeleden sonraki yerinde müşahede ve ölçümlere nazaran, üretim yılında geçerli sarsıntı direktörlüğü kapsamında eksikliğin bulunmadığı fakat 2018’deki sarsıntı direktörlüğüne nazaran eksikliklerin tespit edildiği belirtildi.
“BİNANIN İMALATININ BİRİNCİ İKİ PROJEDEN FARKLILIKLAR GÖSTERDİĞİ TESPİT EDİLDİ”
Yıkılan binanın projelerinin eksper heyetince incelendiği, bilgisayar ortamında sayısal tahlillerinin yapıldığı söz edilen raporda, şunlar kaydedildi:
“Bina ile ilgili 1995 tarihli betonarme proje, 1997 tarihli mimari proje ve yer katta olan iş yerine ilişkin krokiler bilgisayar ortamında sayısallaştırılarak, binanın birebir aks ve kolon yerleşimi yapılmıştır. Bu yerleşim sonucu binanın imalatının birinci iki projeden birtakım farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir. Projelerde kare ve kalın kesitli dikdörtgen kolonlardan oluşan ve üretim tekniğinde ‘nervürlü’ döşeme olarak isimlendirilen bir döşeme tipi olarak inşa edilmiştir. Bu döşeme olmasından ve kolonlar ortasında kirişlerin olmamasından ötürü bina çerçeve sistemini oluşturamayıp yıkılmıştır. Yıkımın, binaların B blok ve D bloğun bir kısmında olması, öteki bloklarda göçme olmamasına, sonradan oluşturulan düzensizliklerin sebep olduğu tespit edilmiştir.”
YAPIM YILINDAKİ DİREKTÖRLÜĞE NAZARAN “DEPREM YÜKÜNÜN ARTTIĞI” TESPİTİ
İncelenen mimari projelerde taban ve bodrum katlarda duvarların olduğu lakin izlenilen manzara ve krokiler sonucu binada sonradan değişiklikler yapıldığı kanaatine varıldığı söz edilen raporda, bunun da göçme sebeplerinden biri olarak sayıldığı bilgisine yer verildi.
Raporda, “Binanın projeleri ve krokileri ortasındaki farklılıkta bilhassa bodrum kata inen bir merdiven ve karşısındaki kolon yerinin değiştirildiği yahut tıraşlanarak deplase edildiği (yerinin değiştirildiği) görülmüştür. Binanın simetri olduğu ve deplase edilen kolon simetrisinde proje koordinatlarına uygun kolon olduğu lakin yer kattan spor salonuna inen kolonun bu koordinatta olmadığı için binanın yıkılmasına bir sebep olduğu kanaatine varılmıştır. Sonuç olarak yıkılan binanın imal yılı yönetmeliğindeki zelzele yükünden daha büyük bir sarsıntı yükü binaya gelmiştir.” tabirleri kullanıldı.
Raporun sonuç kısmında, şu değerlendirmede bulunuldu:
“Binaların altındaki kolonlardaki pozisyon değişikliği, mimari planda gösterilen duvarların kaldırılması, döşemelerde merdiven boşluğu açılması üzere yapıda meydana getirilen düzensizlikler, sarsıntı bölgelerinde hiç tercih edilmeyen bir yapı sisteminin projelendirilmesi ve uygulanmasının binanın yıkılmasına sebep olduğu kanaatine varılmıştır.”
Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığınca soruşturma belgesine eklenen eksper raporu eksik bulunarak, ek rapor düzenlenmesi talep edildi.
