Türkiye genelinde fiyatsız “ben” taramaları başlıyor.
Cilt kanserine yönelik milletlerarası alanda farkındalık çalışmaları yürüten Euromelanoma Türkiye Lideri da olan Akay yaptığı açıklamada, bu kanser tipi ve Türkiye genelinde Türk Dermatoloji Derneğiyle birlikte başlatılacak fiyatsız tarama uygulamaları hakkındaki bilgileri paylaştı.
Cilt kanserleri içinde en tehlikeli çeşit olan “melanomun” erken tespit edilememesi durumunda süratle yayılıp ölümlere sebep olduğunu anlatan Akay, “Melanom erken yakalandığında hiçbir risk oluşturmuyor. Burada tek tedavi usulü, lezyonun genişletilerek çıkarılması, sonrasında ise hastalarımızı birtakım esirgeyici tedbirler ve denetim muayeneleriyle izliyoruz.” dedi.
Melanomun bilhassa güneş maruziyetinin fazla olduğu ve açık derili şahısların ağır yaşadığı Avustralya, ABD ve kimi Avrupa ülkelerinde sık görüldüğünü söyleyen Akay, “Deri kanseri evvelce ülkemizde bu kadar sık görülmüyordu. Ancak güneşe maruz kalmanın artmasıyla ülkemizde de son yıllarda deri kanserinin görülme sıklığı arttı.” diye konuştu.
18 YAŞ ALTINA UYARI
Prof. Dr. Akay, cilt kanserinin artık daha genç yaş kümelerinde da görüldüğüne işaret ederek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Deri kanserinde en kıymetli konu bedene yayılma kademesini engellemek için erken teşhis ve korunma. Açık ciltli, sarı saçlı, yeşil yahut mavi gözlü, çillenmeye yatkın cilt tipi olanlar, omuzlarında, yüzünde çillenme bulunanlar, bilhassa 18 yaşına kadar en az bir kez su toplayacak formda güneş yanığı olanlar risk kümesinde yer alıyor. Ayrıyeten aile öyküsü, birtakım genetik hastalıklar da riski artıran faktörler.”
20’DEN FAZLA “BEN”İ OLANLAR DİKKAT!
Vücuttaki benlerin de büyüyüp büyümediğinin kesinlikle takip edilmesi gerektiğinin altını çizen Akay, “Özellikle bedeninizde 50’nin üzerinde, kollarınızda ise 20’nin üzerinde ‘ben’ varsa bunlar melanom kanseri gelişimi açısından risk faktörleri. Bu riskleri taşıyan insanların kesinlikle muhakkak dönemlerde, en azından yılda bir bilgisayarlı dermatoskopi aygıtlarıyla taramalarının yapılması gerekiyor.” dedi.
Prof. Dr. Akay, dermatoskopi taramalarında bireylerin benlerinin kayıt altına alındığını ve bende oluşan en ufak bir değişikliğin bile bu halde saptanabildiğini, böylece kanserin çok erken kademede yakalanabildiğini söyledi.
“SOLARYUM ÖNEMLİ RİSKLERE NEDEN OLUYOR”
Solaryumun da cilt kanseri açısından önemli bir risk faktörü olduğunu vurgulayan Akay, “Solaryum deri kanseri açısından önemli risklere sebep oluyor. Bizim tavsiyemiz solaryuma hiç girilmemesi. Bir defa solaryuma girmek bile melanom riskini katlayarak artırıyor.” ikazını yaptı.
Akay, ABD ve Avrupa’da solaryuma girişin 18 yaş altındakilere yasak olduğuna dikkati çekerek, tüm yaş kümelerinde solaryumu önermediklerinin altını çizdi.
“GÜNEŞ ESİRGEYİCİ KULLANMALI”
Tarlada çalışan şahısların de daima güneş maruziyeti nedeniyle risk altında olduğunu söz eden Akay, şu ikazlarda bulundu:
“Güneşin çok ağır olduğu, 10.00-16.00 saatleri ortasında mümkün olduğunca güneş maruziyetinden sakınmalıyız. Bu saatlerde denize, havuza girilecekse çok sıkı korunma usulleri alınmalı. Güneş hami kullanımı çok değerli, kullandığımız koruyucular hem UVA hem de UVB içermeli, dışarı çıkmadan 20-25 dakika evvel kalın bir katman formunda sürülüp deriye uygunca yedirilmeli. En düzgün güneş koruyucunun aktifliği bile 3,5-4 saat sürer, bu nedenle tekrar edilmeli.
Şapka kullanımı çok değerli. Kıyafet konusunda da beyaz, açık renkli kıyafetler güneş ışınlarının yansımasına ve güneş maruziyetinin artmasına neden oluyor. Koyu renkli kıyafetler ise ışığın emilmesini sağlıyor. Bu nedenle güneş altında dışarıda gezerken koyu renk kıyafetlerin tercih edilmesini öneriyoruz.”
Prof. Dr. Akay, bedenin D vitamini muhtaçlığının güneşten nasıl gerçek alınabileceğine ait de şu bilgileri paylaştı:
“D vitamininin muhakkak saatlerde bedende sentezi daha fazla oluyor. Bu da bizim aslında güneşe çıkmayın diye uyardığımız 10.00-10.30, 14.00-14.30 saat aralıkları. Ancak güneş kremini bütün bedene sürüp, yalnızca kolumuzun iç kısmında küçük bir kısma uygulamayıp 10 dakika güneşe tuttuğunuzda D vitamini sentezini çok yeterli bir biçimde yapabilirsiniz.”
41 MERKEZDE FİYATSIZ YAPILACAK
Prof. Dr. Bengü Nisa Akay, Türk Dermatoloji Derneğiyle ülke genelinde cilt kanseri taramalarının başlatılacağını vurgulayarak, “Bütün bölgeleri içine alan 17 vilayetimizde, 41 merkezde 22-30 Mayıs tarihleri ortasında fiyatsız ‘ben’ taramaları yapılacak. Taramalarda şahısların bütün beden muayeneleri yapılacak, rastgele bir riski olup olmadığı belirlenecek. Bu taramalarda insanları, deri kanserinden korunma yolları, güneş kollayıcı kullanımının ehemmiyeti konusunda da bilgilendireceğiz.” dedi.
Merkezlerdeki tarama tarihlerinin derneğin web sayfasından duyurulacağını bildiren Akay, “Deri kanserlerinin görülme sıklığı ülkemizde de çok arttı. Bunları erken tespit edebilmek çok değerli. Taramaları bu hedefle gerçekleştiriyoruz. Hayatlarında bir defa bile olsa tüm vatandaşları bu fiyatsız taramalara katılmaya davet ediyoruz.” davetinde bulundu.
