Ekmeleddin İhsanoğlu, 26 Aralık 1943’te Kahire’de doğdu. Baba ismi İhsan, anne ismi Seniye’dir.
Ain Shams Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik-Kimya Kısmını bitirdi. Birçok Türk ve yabancı üniversitede öğretim üyesi ve ziyaretçi profesör olarak vazife yaptı. İslam, Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi IRCICA Genel Yöneticisi, İslam İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreterliği vazifelerinde bulundu.
International Union for History and Philosophy of Science IUPHS Lideri, Türk Bilim Tarihi Kurumu Kurucu ve Onur Lideri, Harvard Üniversitesi Ortadoğu Araştırma Merkezi Müracaat Şurası, UNESCO İslam Kültürü Kurulu ve emsal birçok ulusal ve memleketler arası kurum ve akademinin üyesi yahut onur üyesi oldu.
Mostar 2004 Projesi Yöneticisi, T.C. Üstün Hizmet ve Alexandre Koyre madalyaları başta olmak üzere birçok devlet liderinden madalya ve nişanlar ile taltif edildi.
Aliya İzzetbegoviç tarafından Geniş Yetkili Büyükelçi unvanı tevcih edilmiştir. Türk ve yabancı üniversitelerden Fahri Doktora unvanları verilmiştir. Osmanlı bilim ve kültür tarihi, kültürlerarası etkileşim bahislerinde birçok lisanda yapıtları ve makaleleri vardır.
Çok uygun seviyede İngilizce ve Arapça, güzel seviyede Fransızca ve Farsça bilen Ekmeleddin İhsanoğlu, evli ve 3 çocuk babasıdır.