Norveç ve Fransa’dan bilim insanları, Ay yüzeyinin meydana geldiği vakti belirlemede kullanılan farklı sistemleri koordine ve kalibre etmenin yeni bir yolunu bulduktan sonra bu keşfi yaptı.
Yeni bulgular Ay kabuğunun büyük bir kısmının sanılandan çok daha yaşlı olduğuna işaret ederken, bilim insanlarının Ay yüzeyinin evrimindeki olayların sırasını netleştirmesine imkan sağlıyor.
Ay halihazırda jeolojik açıdan hayli hareketsiz; yani vakit içinde üzerine yağan meteor ve kuyrukluyıldızlardan kaynaklanan kraterler şimdi aşınmamış.
“200 MİLYON YIL DAHA YAŞLI”
Oslo Üniversitesi Gezegensel Yaşanabilirlik Merkezi’nde öğretim üyesi olan ve çalışmayı Lyon’daki Goldschmidt Jeokimya Konferansı’nda sunan Stephanie Werner şöyle dedi:
“Ay’daki bu çarpışmaların izlerine bakarak, Dünya’da meydana gelen levha tektoniğindeki jeolojik çalkalanma olmasaydı Dünya’nın nasıl bir yer olacağını görüyoruz. Çalışmalarımız Ay kabuğunun büyük kısımlarının, evvelce düşünülenden yaklaşık 200 milyon yıl daha yaşlı olduğunu ortaya koydu.”
Araştırmacılar Ay yüzeyinin yaşını ölçmenin standart yolunun (krater sayımı diye bilinen süreç), Apollo misyonlarından gelen kayaları incelerken ortaya çıkan sonuçlardan hayli farklı sonuçlar verdiğini biliyordu.
Bu nedenle yaşları tek tek belirlenmiş Apollo örneklerini, örneğin alındığı bölgenin etrafındaki kraterlerin sayısıyla eşleştirerek farklılıkları gidermeye karar verdiler ve aslında kraterlerle ilgili bilgileri güncellediler.
Kraterleri sayılan yüzeyin hangi Apollo örneğine ilişkin olduğundan emin olmak ismine, araştırmacılar bunları çeşitli Ay vazifelerinden, bilhassa de Hindistan’ın Chandrayaan-1 aracından gelen datalarla de eşleştirdi.
Bilim beşerlerine nazaran bu sayede uyuşmazlığı çözmeyi başararak Ay yüzeyinin yaşını 200 milyon yıl kadar geriye attılar.
“DÜNYA’NIN DA DAHA EVVEL BU METEOR YAĞMURUNA MARUZ KALDIĞI NEREDEYSE KESİN”
Araştırmacılar bulguların, Ay’ın yaşına ait kestirimleri değiştirmediğinin, yalnızca yüzeyine ait iddiaları değiştirdiğinin altını çiziyor.
Prof. Werner “Bu değerli bir fark” dedi ve ekledi:
“Bu fark, uzaydan gelen ağır bir meteor yağmuru devrini vakitte daha geriye atmamızı sağlıyor. Bu meteor yağmurunun, ‘Ay’daki İnsan’ desenlerini (Mare Imbrium’un da ortalarında bulunduğu mare isimli volkanik düzlükler) oluşturan geniş çaplı volkanik faaliyetlerden evvel gerçekleştiğini artık biliyoruz. Bu olay Ay’da gerçekleştiğine nazaran, Dünya’nın da daha evvel bu meteor yağmuruna maruz kaldığı neredeyse kesin”