Kahramanmaraş zelzelelerinin akabinde, su yalıtımı ve bina güvenliği ortasındaki bağlantıya dair Türkiye genelinde 26 ili kapsayan bir araştırma yapıldı.
Araştırmaya nazaran, her 100 bireyden 45’i oturduğu binada su yalıtımı olup olmadığını bilmiyor. Su yalıtımının olmadığı yahut standartlara uygun yapılmadığı binalardaki demir donatıların taşıma kapasitesi 10 yılda yüzde 66 oranında azalıyor.
Araştırmaya katılanların yüzde 28.4’ü oturduğu binada su sızıntısı küf üzere sorunların olduğunu söylüyor. Yalnızca yüzde 2.2’si ise, binanın sarsıntıya karşı dayanıklılığında su yalıtımının kıymetli olduğunu düşünüyor.
Araştırma sonuçlarının açıklandığı konferansta konuşan Sarsıntı bilimci Prof. Dr. Naci Görür, “Sulu yer sarsıntıda en tehlikeli alandır. Yani bizim, yeraltında konutumuzun etrafındaki suyu var mı yok mu bilmemiz lazım. İnşaat yapılacağı vakit o yeri evvel açıyoruz yalıtım örtüleri, halıları vardır onları o tabana sermemiz lazım. Neden bunu yapıyoruz biliyor musunuz? Alttan bir biçimde suyun gelmesini engellemek için. Binaya ve temele su gelmemeli” dedi.
“ALDIĞIMIZ BİNANIN EN PAHALI YERİ TEMELİDİR”
Su yalıtımı ve sarsıntının binalara tesiri ortasındaki bağın değerli olduğunu söyleyen Zelzele bilimci Naci Görür, “Binaların genelde bir temeli var. İnşaat denildiği vakit temel değerli lakin hiçbir vakit biz temele bakmayız, kimse temeli görmez. Satın alan da bilmez, oturan da bilmez. Binanın rengine, uzunluğuna posuna, süsüne püsüne bakar, ‘Binaya bayıldım’ der ve dünyanın parasını verip alır. Halbuki aldığı şeyin en bedelli yeri temelidir.” dedi.
Görür, “Biz, depremciler sudan çok korkarız. Zira zelzeleye en fazla yıkıma, can kaybına neden olan ögelerden biri yerdeki sudur. Konutunuzu yaptığınız vakit yerin bulunduğu yerde, yer altında su olur. Yeraltında su ırmak üzere akmaz, su gözeneklerin içinde olur. Sulu taban zelzelede en tehlikeli alandır. Yani bizim, yeraltında konutumuzun etrafındaki suyu var mı yok mu bilmemiz lazım.
İnşaat yapılacağı vakit o yeri evvel açıyoruz yalıtım örtüleri, halıları vardır onları o yere sermemiz lazım. Neden bunu yapıyoruz biliyor musunuz ? Alttan bir halde suyun gelmesini engellemek için. Binaya ve temele su gelmemeli.” diye konuştu.
“DUVARLARI PERDE BETONLU BODRUM İSTİYORUZ”
Prof. Dr. Naci Görür, “Bu temeli yaparken de binanın gömüleceği bir alt kat var. Biz genelde bodrum istiyoruz. Duvarları perde betonlu bodrumlar istiyoruz. Perde betonun da çok önemli halde yalıtımlı olması gerekiyor.
Yapılan temelin de imal esnasında çok profesyonel bir biçimde suya karşı yalıtılmasını istiyoruz. O temele su temas etmemeli. Bodrumun yalıtılmış olması gerekir.
Yalıttıktan sonra da görüyorum zift üzere bir şey sürüp toprakla kapatıyorlar, o denli bir şey değil. Yalıtımı kuyumcudan aldığın yüzük üzere özel bir materyalin içinde saklaman lazım. O da nedir? Yalıtımı koruyacak bohçalama sistemi yahut o yalıtımın inşaat müddeti içerisinde hasar almaması için gereken kaplamaları yapacaksın.” dedi.
“KOROZYON TESİRİYLE DEMİR DONATILARIN TAŞIMA KAPASİTELERİ 10 YILDA YÜZDE 66 AZALIYOR”
Bina temellerinin su yalıtımı ile korunmasının, zelzelenin vereceği ziyanı azalttığını belirten yalıtım firması idare şurası üyesi Erhan Özdemir ise, “99 yılındaki Marmara zelzelesi, 2011’deki Van zelzelesi, 2020’deki Elazığ ve İzmir sarsıntılarında olduğu üzere bize kaliteli ve inançlı binalar yapma konusunda eksiklerimiz olduğunu gösterdi.
Binaların sarsıntı güvenliği hiç kuşkusuz her şeyden evvel tabanla ilgili. Bugünkü araştırma konusu olan su yalıtımı ise binanın sağlamlığı ve güvenliği açısından büyük ehemmiyet taşımakta.
Binanın iskeletini oluşturan taşıyıcı kolanlardaki demir, korozyondan ne kadar faal korunursa yapının dayanıklılığı ve ömrü de o kadar uzuyor. Su yalıtımı olmayan yahut eksik olan binalara baktığımızda, korozyon tesiriyle demir donatıların taşıma kapasiteleri 10 yılda yüzde 66 azalıyor.” dedi.
“SU YALITIMI YÖNETMELİĞİMİZ VAR VE UYGULANMASI MECBURİ”
Isı Su Ses ve Yangın Yalıtımcıları Derneği (İZODER) Lideri Levent Pelesen, “Bugün ülkemizde bir su yalıtımı yönetmeliğimiz var ve uygulanması mecburi yani zarurî bir yönetmelik. Yönetmelikler, standartlar devlet ünitelerinden aslında sahiplenmesi var lakin olmayan bir şey var. En büyük yaramız da o. O da piyasa kontrolleri ve nezareti, maalesef kâfi değil, yapılmıyor. Yönetmeliklere uygun olarak mı inşa ediyoruz binalarımızı? Maalesef değil.” halinde konuştu.
